Foxcatcher

No dobrze. Tak Was zdumiała (wszystkich) i oburzyła (niektórych) moja ocena Foxcatchera i tak bardzo wypytujecie, kiedy się z niej wytłumaczę, że niech Wam będzie. Tłumaczę. Nowy film Bennetta Millera to jeden z tych projektów, które mogłyby być szalenie dobre, a przez czyjeś widzimisie są szalenie niedobre. To nie tylko niewykorzystanie olbrzymiego potencjału, jakie stwarzała ta niewiarygodna, autentyczna historia, ale okrutne zniszczenie go. Bo gdybym ja reżyserowała ten film...

 

Jasne, że bym nie reżyserowała. Spokojnie, nawet nie mam takich zapędów, ale w przypadku fabuły Foxcatchera naprawdę trudno nie ulec pokusie odtworzenia historii braci Schultzów - zapaśników, którzy mieli tę (nie)przyjemność walczyć o medale pod czujnym okiem milionera i niespełnionego mentora młodych sportowców, Johna du Ponta. Znałam tę sprawę na długo przed premierą, ucieszyłam się, gdy usłyszałam o planach przeniesienia jej na ekran, bo miała wszystko, by wywołać emocje: wyrazistych bohaterów, motyw rywalizacji, chorej ambicji i  kompleksów, a przede wszystkim wątek kryminalny o sporej sile rażenia. Wątek, który byłby idealnym punktem wyjścia do achronologicznej narracji, świetnym jej spoiwem i motorem napędowym, elementem, o którym pamięć nie pozwalałby oderwać wzroku od koniecznych retrospekcji, zarysowujących karierę Marka Schultza i konflikt braci z du Pontem. Tymczasem to, co najciekawsze, Miller ulokował niemalże na napisach końcowych, poświęcając temu, z czego mógł zrobić centrum akcji kilka zaledwie klatek. Normalnie klasnęłabym z radości w dłonie, gratulując wyjścia poza schemat, ale tu - widząc efekt tego pomysłu - chciałam zapłakać z żalu. Nie zapłakałam tylko dlatego, że próbowałam wyjść z odrętwienia i znużenia, w jaki wprowadził mnie ten nieudany seans.

 

Żeby nie było, że czepiam się tylko dlatego, że facet nie zrealizował mojej wizji tej historii, mam jeszcze jeden, poważny zarzut. Miller używa notorycznie skrótów myślowych, które są bardzo słabo czytelne dla osób znających autentyczną historię Schultzów i du Ponta, a będą zupełnie zasłonięte przed tymi, dla których fabuła jest nowością. Niby irytować będą się tylko pierwsi (bo te fragmenty nijak się będą kleić z fabułą), ale, ludzie, jak już piszemy scenariusz po swojemu, to piszmy go chociaż w sposób kompletny i spójny. Finalnie, najważniejsze intencje bohaterów są zakryte, niejasne lub co najmniej dyskusyjne. Rozumiem - w zwiastunie (który, swoją drogą, wprowadza mocno w błąd co do węzła fabularnego filmu), ale w filmie? A przecież, nie oszukujmy się, każdy z nas lubi otrzymać na końcu odpowiedź na nurtujące go pytanie, nawet jeśli nie jest tą przewidzianą, oczekiwaną czy wymarzoną (albo nawet rodzi kolejne wątpliwości, jak choćby w Wyspie tajemnic czy Incepcjii). No, to tu jej nie otrzymujemy. Znaczy otrzymujemy, ale jest tak mętna i nieprzekonująca, że prowadzi wprosto do Google, które wysila się bardziej i serwuje pełny (i choć prawdziwy, to bardziej spektakularny niż w filmie) finał tej opowieści.

 

To jeszcze o ich trzech, czyli męskim trio, budującym Foxcatchera. Gotowi? Też mi się nie podobali. Ja wiem, nominacje, charakteryzacje i inne wariacje, ale - choć jestem pewna, że dla wielu z Was to, co zrobili z Tatuma i Carella i to, jak oni sami zrobili swoich bohaterów, będzie awsome - to naprawdę nie jest szczyt możliwości, ani charakteryzatorskich, ani aktorskich. Tatum jak był drewniany we wszystkich operach mydlanych dużego ekranu, tak jest też drewniany tutaj, z tą tylko różnicą, że chodzi jak osiłek, łypie wzrokiem jak osiedlowy zawadiaka i robi miny, jakby ktoś włożył mu pod kości policzkowe żywicę. Słowem, bardzo stara się wyjść z szablonu, w który sam się kiedyś wgramolił, i bardzo mu to nie wychodzi. Choć, muszę przyznać, trochę ta nieudolna gra pasuje do powierzchowności jego postaci - Mark Schultz sprawiał zawsze wrażenie typu impulsywnego, nieco może nawet tępawego faceta, który jest nastawiony na cel, ale którym dość łatwo jest sterować.

 

Carell wypada na jego tle zdecydowanie lepiej, jego intepretacja du Ponta jest klarowna, przemyślana, sugestywna. Nie na najważniejsze nagrody filmowe, ale ciekawa i - to jest nadal super - stanowi też zgrabne kontinuum zawodowego planu Carella, by pokazać, że jest przede wszystkim aktorem dramatycznym.

 

Cały mój odbiór tych dwóch ról opiera się na zwykłej prawdzie, której w kinie szukam. Prawdzie, która pozwala mi zobaczyć na ekranie bohaterów, nie zaś grających ich aktorów. W Foxcatcher widziałam dziwacznie umalowanego Tatuma i postarzonego Carella, nie Marka Schultza i Johna du Ponta. A to,  jak nietrudno się domyślić, nie pomogło mi łyknąć tej historii bez popicia. Po prostu.

 

Na koniec najlepsze - najfajniej z nich wszystkich wypada Ruffalo, który jest tak cudownie normalny i fajny w swojej niewymuszonej grze, że oglądanie go jest czystą przyjemnością. I jego filmowa małżonka, w której dopiero po seansie, w internetach, poznałam Siennę Miller. Nieźle.

 

Czy polecam? Nie.

 

Źródło zdj.: fandango.com